Weergaven: 575
De Tropimijt (Tropilaelaps ssp.), een nieuwe bedreiging voor Westerse honingbijen?
Over de hele wereld worden honingbijen bedreigd door parasieten. De belangrijkste en meest gekende daarvan is de Varroa destructor mijt. De mijtsoort is afkomstig uit Azië waar hij wordt aangetroffen op de Indische honingbij (Apis cerana). Door menselijke ingrijpen kon de mijt overstappen naar de Westerse honingbij (Apis mellifera) en maakte hij begin jaren ’80 zijn intrede in onze contreien.
Een gelijkaardig scenario dreigt met de Tropimijt (Tropilaelaps mercedesae). Deze parasiteert de Reuzenhoningbij (Apis dorsata) in de tropische wouden van zuidoost Azië maar sprong er vorige eeuw eveneens over op onze bij en breidt zijn leefgebied sindsdien gestaag uit.
Ontdekking Tropimijt
In 1961 werd in Azië een nieuwe mijtensoort ontdekt die parasiteert op de reuzenhoningbij of Apis dorsata. Van deze Tropilaelapsmijt zijn vier soorten bekend:
- Tropilaelaps clareae
- Tropilaelaps mercedesae
- Tropilaelaps thaii
- Tropilaelaps koenigerum
Hiervan kunnen twee soorten (T. clareae en T. mercedesae) ook de Westerse honingbijen infecteren. Net zoals bij varroabesmetting kunnen Aziatische honingbijen vrij goed in symbiose met de mijten leven maar ontbreekt het bij de Europese honingbijen aan voldoende doeltreffende verdedigingsmechanismen.
Een besmetting met de Tropimijt bij Apis mellifera leidt tot grote problemen voor een bijenvolk. Zonder ingrijpen van een imker is het volk ten dode opgeschreven.
Voortplanting Tropilealaps mijt
De Tropilaelapsmijt is kleiner dan de varroamijt maar gedraagt zich op een gelijkaardige manier. Ze kruipt mee in het broed en plant zich daar sneller voort als een varroamijt. Daardoor is de impact op een bijenvolk groter en richt ze meer en sneller schade aan.
Varroamijten planten zich voort in het bijenbroed en verzwakken ongeboren larven. Zodra ze uit de cellen kruipen voeden ze zich aan het eiwit-vetlichaam van de volwassen bijen waardoor deze verzwakt raken en minder reserves overhouden om jonge larven te voeden of een winter in de bijenkast te overleven. Er zijn aanwijzingen dat ook de tropimijt van het eiwit-vetlichaam van volwassen bijen eet maar dit wordt momenteel nog wetenschappelijk onderzocht.
Waarneming Tropilaelaps in België
In België werd de Tropilaelaps mijt nog niet vastgesteld.
Verspreiding Tropilaelaps in Europa
Update 18 oktober 2024: tropimijt in Georgië
Op 18 oktober 2024 verschenen de resultaten van een studie waarin de aanwezigheid van tropilaelapsmijten in West-Georgië werd aangetoond. De onderzoekers, waaronder Aleksandar Uzunov, bevestigen dat de tropimijt samen met de varroamijt voorkomt bij meerdere bijenvolken in Georgië. Daarmee schuift de tropimijt verder op naar het Westen en is deze nu duidelijk in Europa aanwezig.
De onderzoekers waarschuwen voor de risico’s van deze invasieve soort en benadrukken het belang van intensievere bewaking en controlemaatregelen om verdere verspreiding te voorkomen.
Tropimijt in Oekraïne
Bij een recente vergadering van de EURL bijenziekten werd de aandacht gevestigd op de verdere verspreiding van de tropilaelapsmijt in Europa. De Tropilaelaps mijt zou nu ook voorkomen in Rusland en ze zou dichter naar de grenzen van Europa opschuiven. Mogelijk zijn er al Tropilaelaps mijten gevonden in Oekraïne en Turkije, maar deze informatie is niet voldoende bevestigd.
Discussie Tropilaelapsmijt in het Vlaams parlement
Het mogelijke gevaar van de tropimijt werd onlangs besproken in het Vlaams parlement.
Behandeling tegen Tropilaelaps mijt
Tropimijten kunnen slechts één dag overleven zonder broed in het bijennest. Het inlassen van een broedloze periode met een arrestraam is dus mogelijk een methode om de mijt in de zomer uit de bijenvolken te weren. Echter, de ervaringen bij de Oosterse honingbijen leren dat de mijt na broedloze periodes terugkeert in de bijenvolken en er opnieuw schade aanricht.
Meer info over de mijt: https://edepot.wur.nl/120720