Weergaven: 293
Het belang van een broedstop voor een bijenvolk
Een broedstop in de zomer en in de winter is van groot belang voor de gezondheid van een bijenvolk. Een broedloze periode in een bijenvolk geeft de imker de kans om de varroapopulatie onder controle te houden.
Natuurlijke broedpauze in een bijenvolk
Een broedpauze komt van nature voor bij honingbijen in de winter. Hiervoor baseren de bijen zich op de omgevingstemperatuur. Nadat de temperaturen enkele dagen na elkaar onder het vriespunt zakken stopt de koningin met eitjes leggen. 21 dagen later is het bijenvolk broedloos.
Ook wanneer bijen zwermen wordt het volk broedloos:
- de zwerm zoekt een nieuw nest waarin de oude konginin opnieuw begint te broeden
- in het achtergebleven volk loopt het oude broed uit en gaat een nieuw geboren koningin pas opnieuw eitjes leggen nadat ze bevrucht is
Ook periodes van hittegolven en langdurige droogte kunnen een aanleiding zijn voor een broedpauze in een bijenvolk. Zo komt bij bijenvolken in Spanje regelmatig een broedloze periode voor in augustus. Van deze periode zonder broed maken Spaanse imkers gebruik om hun bijenvolken te behandelen tegen de varroamijt.
De broeloze periode in het bijenvolk is van groot belang om varroapopulatie onder controle te houden. Als moderne imker kan je een broedpauze meteen benutten om de opzittende varroamijten te verwijderen uit je volk met oxaalzuur of met een vangraam.
Broedstop op basis van daglengte
Een opmerkelijke vaststelling in het project “Conservatie en verspreiding van een vitale zwarte bijenpopulatie” in het strategisch plan bijenteelt is het voorkomen van een broedpauze in de maanden oktober en november bij alle zwarte bijenvolken (Apis mellifera mellifera) in de proefopstelling bij Bosland (Limburg). Mogelijk is dit een belangrijke oorzaak van de goede winteroverleving van deze volken (85%). Deze bijenvolken lijken zich eerder te baseren op daglengte dan op temperatuur om een broedpauze in te lassen. Er wordt nu gezocht naar genetische merkers waarmee men deze eigenschap kan detecteren in de bijenvolken.
Geforceerde broedstop
Broedstop in de zomer
Varroa speelt een belangrijke rol in het verdwijnen van bijenvolken. Om de aangroei van de varroapopulatie in een bijenvolk onder controle te houden maken imkers de laatste jaren steeds meer gebruik van een geforceerde broedstop in de zomer. Typisch wordt in de maand juni de konginin in een arrestraam of isolator raam geplaatst.
- isolatorraam: de koningin wordt 21 dagen opgesloten in een kader waar ze geen eitjes kan leggen tot het volk broedloos is. Daarna wordt een oxaalzuurbehandeling toegepast om de varroamijten uit het volk te verwijderen
- arrestraam: de koningin wordt op één of twee ramen geplaatst waar ze eitjes kan leggen. Na enkele weken worden de zogenaamde vangramen uit het bijenvolk verwijderd. Hierdoor vermindert het aantal varroamijten in het volk met 90%
Broedstop in de winter
Door klimaatverandering ervaren we de laatste jaren warmere periodes in de maanden oktober en november. Hierdoor blijven bijenvolken langer doorbroeden. Ze raken verzwakt door een gebrek aan inkomend stuifmeel terwijl de varroapopulatie exponentiëel toeneemt.
Om deze situatie die in veel gevallen leidt tot bijensterfte te vermijden passen meer en meer imkers de geforceerde broedstop ook toe in de winter. Hiervoor wordt de koningin in een isolatorraam of broedstopkooi geplaatst gedurende de maanden oktober en november. Daarna wordt een oxaalzuurbehandeling toegepast.
Het gevolg is een mijtenvrij bijenvolk dat zonder al te veel problemen de winter overleeft.
Methodes voor de broedonderbreking
Er zijn verschillende methodes om als imker een broedonderbreking in het bijenvolk te forceren:
- Gebruik isolatorraam
- Arrestraammethode
- Totale broedafname (TBA)
Na een broedonderbreking zijn verschillende biotechnische varroabehandelingen mogelijk.
Meer informatie over de broedpauze in een bijenvolk kan je ook hier bekijken